Bài 4. Cây thư mục
1. Kiến thức
- Cây thư mục với cấu trúc hợp lí.
- Công cụ tìm kiếm trên máy tính.
2. Năng lực
- Tạo được các thư mục với cấu trúc cây hợp lí.
- Sử dụng được công cụ tìm kiếm trên máy tính để tìm các thư mục và các tệp.
3. Phẩm chất
Chăm chỉ, chăm học chăm làm.
B. CHUẨN BỊ
GV: hình ảnh các cây thư mục với cấu trúc hợp lí và không hợp lí (có thể là hình vẽ hoặc hình chụp thực tế giao diện trên máy tính); máy chiếu, bài trình chiếu về nội dung bài (nếu có).
C. GỢI Ý CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU
C.1 Hoạt động khởi động
Hoạt động này nhắc lại kiến thức liên quan mà các em đã học ở lớp 3 (sắp xếp để dễ tìm, sơ đồ hình cây, tổ chức thông tin trong máy tính) để kết nối và làm cơ sở cho việc giới thiệu mục tiêu của bài học.
GV nêu hai câu hỏi trong hoạt động khởi động để HS suy nghĩ và gọi một vài HS đưa ra câu trả lời. Có thể câu trả lời của các em chưa đúng nhưng là cơ sở để GV nắm được sơ lược hiểu biết của HS về vấn đề này, từ đó có định hướng đúng cho việc giới thiệu nội dung bài học.
1. Tạo thư mục với cấu trúc cây hợp lí
Hoạt động:Thế nào là một cấu trúc cây thư mục hợp lí?
| Mục tiêu |
Tiến hành |
Kết quả |
Chú ý |
| HS bước đầu nhận ra một cấu trúc cây thư mục hợp lí. |
- Chia lớp thành các
nhóm (nhóm 3 hoặc nhóm 5 - 6 HS). |
Sản phẩm là các câu trả lời sau khi thảo luận nhóm.
Cây thư mục ở Hình 19 có cấu trúc hợp lí hơn. Tuy nhiên, điều quan trọng là HS giải thích được lí do tại sao. |
Thời gian cho hoạt động 8 - 10 phút. |
| |
- Các nhóm thảo luận để tìm ra các câu trả lời.
GV chọn một vài nhóm đại diện trình bày kết quả.
GV tổng hợp kết quả. |
- Lí do có thể là: Cây thư mục ở Hình 19 hợp lí hơn vì các tệp ảnh của mỗi bạn được lưu trong một thư mục cùng cấp mang tên An, Khoa, Minh tương ứng. Khi cần tìm ảnh của bạn nào thì chỉ cần vào thư mục mang tên bạn đó. Còn cây thư mục ở Hình 18 thì các tệp ảnh được lưu ở nhiều thư mục không theo một quy tắc nào. Ví dụ tệp ảnh Tuyet-roi.jpg do Minh chụp lại không nằm cùng trong thư mục chứa các tệp ảnh khác của Minh. |
|
C.2 Hoạt động đọc
Đoạn văn bản cho biết nguyên nhân cần sắp xếp và lưu trữ tệp trong máy tính một cách hợp lí và giới thiệu cho HS biết cách để tạo được một cấu trúc cây thư mục hợp lí.
GV nên nhấn mạnh cho HS biết việc đặt tên, phân loại, tạo cây thư mục không có quy tắc chính xác, không bắt buộc các em phải tuân theo một cách cụ thể nào. Mỗi người lại có một thói quen và quy tắc riêng. Tuy nhiên, tất cả đều nên dựa trên hai quy tắc là:
- Đặt tên thư mục hoặc tệp theo một cách thống nhất.
- Phân loại tệp và sắp xếp vào các thư mục.
C.3 Chốt kiến thức
HS cần ghi nhớ hai nội dung được nêu trong hộp kiến thức.
C.4 Câu hỏi củng cố
Đây là câu hỏi mở. HS sẽ có nhiều phương án trả lời khác nhau. Tuy nhiên, GV có thể dựa vào các lí do sau để hướng HS vào câu trả lời đúng:
- Tên của thư mục và tệp sẽ cho người sử dụng biết chủ đề của nội dung mà không cần mở thư mục và tệp đó.
- Nhờ tên thư mục và tệp mà người sử dụng có thể tìm kiếm một thư mục và tệp nhanh chóng và hiệu quả hơn.
2. Công cụ tìm kiếm trên máy tính
2.1 Hoạt động đọc
Đoạn văn bản giới thiệu cho HS biết trong máy tính còn có công cụ tìm kiếm để hỗ trợ người sử dụng tìm kiếm thư mục và tệp. GV cho HS đọc nội dung và chốt lại ba ý sau:
- Máy tính cung cấp công cụ tìm kiếm thư mục và tệp.
- Công cụ tìm kiếm nằm trong cửa sổ phần mềm File Explorer.
- Công cụ tìm kiếm rất hữu ích trong trường hợp người sử dụng chỉ nhớ được tên hoặc một phần tên thư mục và tệp mà không nhớ chính xác thư mục và tệp đó được lưu ở đâu.
2.2 Chốt kiến thức
HS cần ghi nhớ hai nội dung được nêu trong hộp kiến thức.
2.3 Câu hỏi củng cố
Đáp án: B.
GV hướng dẫn HS quan sát Hình 21 để biết thư mục đang mở là thư mục nào. HS cần nhớ lại kiến thức đã học ở lớp 4 để biết cách xem tên thư mục hiện tại đang mở ở ngăn bên trái cửa sổ hoặc ở đường dẫn trong ô phía trên cửa sổ.
3. Thực hành tạo cây thư mục và sử dụng công cụ tìm kiếm trên máy tính
GV hướng dẫn HS TH từng bước theo hướng dẫn trong SGK.
HS đã quen thuộc với cách tạo mới một thư mục khi học môn Tin học ở lớp 4, vì vậy phần hướng dẫn thực hiện Nhiệm vụ 1 trong SGK chỉ nêu các bước để tạo được cây thư mục theo yêu cầu.
3.1 Luyện tập
1. Đáp án: B
2. HS tự TH
3.2 Vận dụng
GV hướng dẫn HS TH luôn trên máy tính ở phòng TH để các em có thể vận dụng những kiến thức vừa học vào tình huống thực tế.
Cách đặt tên, phân loại, sắp xếp của mỗi HS có thể khác nhau. GV cần đánh giá dựa vào tình huống cụ thể, chỉ cần các em đưa ra được quy tắc đặt tên, phân loại và sắp xếp là đã đạt được một phần yêu cầu.
GV lưu ý các em không được thay đổi cấu trúc của các thư mục khác trên máy tính đang TH.
D. MỘT SỐ LƯU Ý VÀ KIẾN THỨC BỔ SUNG
Những hình ảnh, cây thư mục được chọn để minh hoạ trong bài chỉ là ví dụ. GV hoàn toàn có thể chọn hình ảnh, cây thư mục tương tự ngay trên máy tính của mình để minh hoạ.