Câu 1 trang 71. Nếu câu văn “Phụ công sức chăm bẵm, chờ mong của ông, cây ổi cứ ra hoa rồi rụng, quyết không bói quả” được viết lại thành “Cây ổi cứ ra hoa rồi rụng, quyết không bói quả, phụ công sức chăm bẵm, chờ mong của ông” thì ý nghĩa của câu sẽ thay đổi như thế nào?
Trả lời:
Nếu viết lại như vậy, thì ý nghĩa của câu sẽ thay đổi như sau:
Câu trước: cây ổi được nhân hóa, chủ động kiên quyết không ra trái
Câu sau (được viết lại): cây ổi hoạt động bình thường, không ra trái và được kể lại, được người viết đánh giá là quyết không có quả
→ Làm mất đi sự sinh động của cây ổi trong câu văn
Câu 2 trang 71. Đọc đoạn trích sau:
[...] Nhưng rồi có thể vì mẹ cứ càm ràm khiến cây rác tai quá, ngày kia, những chùm quả bé xí xi như nút áo bỗng xuất hiện trên cây. Chẳng bao lâu sau, những chùm bé xíu ấy to dần, chuyển từ màu xanh sẫm sang xanh nhạt, căng bóng.
a. Xác định câu văn sử dụng câu trúc câu nhiều thành phần vị ngữ.
b. Nêu tác dụng của việc sử dụng cấu trúc câu nhiều thành phần vị ngữ trong đoạn văn.
Trả lời:
a) Câu văn sử dụng cấu trúc câu nhiều thành phần vị ngữ là: "Nhưng rồi có thể vì mẹ cứ càm ràm khiến cây rác tai quá, ngày kia, những chùm quả bé xí xi như nút áo bỗng xuất hiện trên cây." và "Màu xanh nhạt chuyển dần sang ửng vàng, thớm phức, gọi chim về ríu ran khắp trước sân nhà."
b) Tác dụng của việc sử dụng cấu trúc câu nhiều thành phần vị ngữ là: nhấn mạnh ý muốn nói của người viết trong câu và làm sinh động câu viết hơn, mở rộng nội dung kể hoặc tả về một đối tượng, sự vật nào đó.
Câu 3 trang 71. Viết lại câu văn sau nhằm nhấn mạnh nội dung được in đậm trong câu:
"Tôi sẽ không bao giờ quên những kỉ niệm êm đềm ngày thơ ấu.”
Trả lời:
Gợi ý viết lại câu văn như sau:
"Những kỉ niệm êm đềm ngày thơ ấu ấy, tôi sẽ không bao giờ quên"
Câu 4 trang 71. Viết một câu văn sử dụng nhiều vị ngữ với mục đích mở rộng nội dung kể hoặc tả về một đối tượng nào đó.
Trả lời:
- Những ngày hè oi ả, các bác nông dân vẫn đang cần mẫn trên cánh đồng người thì nhổ mạ, người thì cấy lúa."
- Dì Hòa có mái tóc đen dài óng mượt, khuôn mặt tròn trĩnh phúc hậu cùng đôi mắt đen láy như biết cười.
Câu 5 trang 71. Đọc đoạn văn sau:
Cũng có khi khói vui hơn niềm vui của người. Làng có đứa bé mới chào đời, giữa một ngày đông buốt giá. [...] Trong bếp, ngọn lửa nhảy nhót reo vui phần phật, khỏi bay lên qua mái nhà rất thanh, rất cao
a. Tìm các từ ngữ được dùng theo biện pháp nhân hóa trong đoạn văn trên.
b. Nêu tác dụng của việc sử dụng biện pháp nhân hóa trong đoạn văn đó.
Trả lời:
a. Các từ ngữ được dùng theo biện pháp nhân hóa là: vui, nhảy nhót reo vui phần phật
b. Tác dụng: giúp khắc họa ngọn khói với những cung bậc cảm xúc như con người, giúp hình ảnh trở nên sinh động, thú vị và hấp dẫn hơn, tạo thêm điểm nhấn thú vị cho đoạn văn
VIẾT NGẮN
Viết một đoạn văn (khoảng 150 đến 200 chữ) kể lại một kỉ niệm của em với một người thân trong gia đình. Đoạn văn có sử dụng ít nhất một câu có nhiều vị ngữ và một câu có sử dụng biện pháp nhân hóa.
Đoạn văn tham khảo:
Hồi em vừa lên lớp 6, giờ ra chơi nào, em cũng hớn hở, cùng các bạn chạy đi chơi khắp sân trường. Hôm đó, chúng em được nghỉ học sớm không báo trước, nên bố mẹ chưa đến đón kịp. Tự nhiên lúc ấy, trời lại đổ mưa rào. Khiến trên sân có đầy những vũng nước to nhỏ. Thế là em cũng các bạn rủ nhau ra sân chơi. Dưới cơn mưa chúng em hò reo, rượt đuổi nhau vô cùng vui vẻ. Đang chạy nhảy, bất chợt em ngã xuống giữa vũng nước, chị nước bắn tung tóe khắp nơi, chị nước còn làm em ướt hết người. Cùng lúc đó, mẹ em đến đón. Về đến nhà, mẹ liền đưa em đi tắm gội thay áo quần khô rồi mới mắng em một trận nên thân. Sau hôm đó, em bị cảm đến gần một tuần mới khỏi. Sau lần đó, em trở nên ngoan ngoãn và nghe lời mẹ hơn, không nghịch ngợm lung tung nữa. Và mỗi khi trời đổ mưa, thì em lại bồi hồi mà nhớ về kỉ niệm ngốc nghếch ấy của mình.
- Câu có nhiều vị ngữ: Hồi em vừa lên lớp 6, giờ ra chơi nào, em cũng hớn hở, cùng các bạn chạy đi chơi khắp sân trường.
- Biện pháp nhân hóa: chị nước