1. Phần mở đầu
Hãy quan sát tờ lịch bên dưới và cho biết vì sao trên cùng một tờ lịch lại ghi hai ngày khác nhau?
Trả lời:
Trên cùng một tờ lịch lại ghi hai ngày khác nhau vì:
+ Lịch dương lịch (Ngày 2 - được gõ to hơn) được dùng chung trên thế giới cũng như lịch trong các giấy tờ, thủ tục hành chính.
+ Lịch âm lịch (tương ứng với ngày dương lịch - Ngày 26 được gõ bé hơn) thường người Việt Nam dùng trong đời sống hàng ngày hay các ngày lễ tết, ngày cúng giỗ, ma chay, cưới hỏi…
2. Vì sao phải xác định thời gian trong lịch sử?
Câu hỏi trang 14. Tại sao phải xác định thời gian trong lịch sử? Con người thời xưa đã xác định thời gian bằng những cách nào?
Trả lời:
- Cần phải xác định chính xác thời gian trong lịch sử, vì: lịch sử là những gì xảy ra trong quá khứ theo trình tự thời gian; muốn hiểu và dựng lại lịch sử, cần sắp xếp tất cả sự kiện theo đúng trình tự của nó.
- Con người thời xưa đã xác định thời gian bằng cách:
+ Sáng tạo ra những dụng dụ đo thời gian, ví dụ: đồng hồ cát; đồng hồ nước; đồng hồ mặt trời.
+ Sáng tạo ra lịch (âm lịch và dương lịch).
3. Các cách tính thời gian trong lịch sử
Câu hỏi 1 trang 15. Muốn biết năm 2000 TCN cách đây bao nhiêu năm em sẽ tính như thế nào?
Trả lời:
Năm 2000 TCN cách đây 4022 năm.
Cách tính: ta lấy 2000 + 2022 (năm hiện tại) = 4022
Câu hỏi 2 trang 15. Hãy cho biết các cách tính thời gian trong lịch sử
Trả lời:
- Dựa vào quan sát và tính toán, người xưa đã tính được quy luật chuyển động của Mặt Trăng quay quanh Trái Đất; Trái Đất quay quanh Mặt Trời và làm ra lịch. Có 2 loại lịch:
+ Âm lịch là cách tính lịch dựa và sự chuyển động của Mặt Trăng quay quanh Trái Đất. Mặt Trăng chuyển động một vòng quanh Trái Đất được tính là một tháng.
+ Dương lịch: là cách tính lịch dựa vào sự chuyển động của Trái Đất quay quanh Mặt Trời. Trái Đất chuyển động một vòng quanh Mặt Trời được tính là một năm; về sau, dương lịch đã được hoàn chỉnh và thống nhất để các dân tộc đều có thể sử dụng, đó là công lịch.
Luyện tập và vận dụng 1 trang 15. Các sự kiện dưới đây xảy ra cách ngày nay khoảng bao nhiêu năm?
Khoảng thiên niên kĩ III TCN, người Ai Cập đã biết làm lịch.
Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng nổ ra năm 40
Trả lời:
- Khoảng thiên niên kỉ III TCN, người Ai Cập đã biết làm lịch: 3000 + 2021 = 5021 năm
- Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng nổ ra năm 40: 2021 - 40 = 1981 năm
Luyện tập và vận dụng 1 trang 15. Hãy kể những ngày nghỉ lễ theo âm lịch và dương lịch ở nước ta.
Trả lời:
- Những ngày nghỉ lễ dương lịch:
1/1 (ngày Tết dương),
2/9 (ngày Quốc khánh),
30/4 (Ngày giải phóng miền Nam thống nhất Đất nước)
1/5 (ngày Quốc tế lao động)
- Những ngày nghỉ lễ âm lịch:
1/1 Tết âm,
10/3 Giỗ tổ Hùng Vương,
5/5 Tết Đoan Ngọ,
15/8: Tết Trung thu
23/12: Tết Ông Công Ông Táo
Vận dụng 3 trang 15. Hãy lựa chọn và sắp xếp những sự kiện quan trọng của cá nhân em trong khoảng năm năm gần đây theo đúng trình tự (có thể thể hiện trên trục thời gian).
Trả lời:
Có thể như sắp xếp như sau:
2016 - 2017: Đạt giải 3 cuộc thi Viết chữ đẹp cấp trường
2017 - 2018: Đạt giải nhì cờ vua cấp huyện
2018 - 2019: Đạt giải nhất Tin học trẻ Tiểu học cấp huyện
2019 - 2020: Thi đỗ vào trường chuyên Amsterdam
2020 - 2021: Đạt giải nhì cuộc thi hùng biện Tiếng Anh cấp thành phố
2021 - 2022: Đạt giải Nhất cấp Thành phố Olympic Tiếng Anh
- Học sinh tự lựa chọn và sắp xếp các sự kiện quan trọng của cá nhân.