Chùa Non Nước
Nơi gọi Bồng, nơi gọi Nhược
Hai bên góp làm Non Nước
Đá chồng hòn thấp, hòn cao,
Sóng trục lớp sau lớp trước.
Phật hư vô, cảnh thiếu thừa,
Khách danh lợi buồm xuôi ngược
Vẳng nghe trên gác boong boong,
Lẩn thẩn dưới chùa lần bước.
(Hồng Đức Quốc âm thi tập)
*Chùa Non Nước ở cạnh thị xã Ninh Bình, tọa lạc trên núi Dục Thúy có con sông Đáy uốn quanh; là một danh lam thắng cảnh trên miền Bắc nước ta.
Hai câu đầu ca ngợi chùa Non Nước rất đẹp như cảnh Bồng Lai, Nhược Thủy, nơi tiên ở. Cảnh chùa chiền lại có núi, có sông nhấp nhô uốn lượn hữu tình nên thơ (hai câu thực).
Đến chơi Non Nước, nhà thơ suy ngẫm về chuyện Phật (Phật hư vô) về chuyên người đời, những khách danh lợi tất tả, khác nào “buồm xuôi ngược” trên sông. Câu thơ mang hàm nghĩa về bi kịch đời người, giữa đạo và đời, giữa mộng và thực.
Hai câu kết tả tiếng chuông chùa “boong boong”’, tiếng chuông ấy làm nhà thơ giật mình tỉnh mộng.
Bài “Chùa Non Nước” được viết theo thể thơ bát cú thất ngôn xen lục ngôn; một bài thơ cổ vịnh cảnh giang sơn gấm vóc rất độc đáo, đặc sắc.