Nội dung chính: Truyện làm nổi bật tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, si sinh nhưng rất đỗi hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Đó là hình ảnh đẹp, tiêu biểu về thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ.
Câu 1 - Trang 47: Câu chuyện được kể bằng lời của ai? Thuộc ngôi thứ mấy? Ngôi kể đó có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện nội dung câu chuyện?
Trả lời:
Câu chuyện được trần thuật ở ngôi thứ nhất từ Phương Định - nhân vật chính. Ngôi kể tạo điểm nhìn phù hợp dễ dàng tái hiện hiện thực khốc liệt của chiến tranh, tâm hồn con người.
Câu 2 - Trang 47: Câu chuyện diễn ra trong không gian, thời gian nào?
Trả lời:
Trên một cao điểm, giữa một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn trong những năm chống Mĩ ác liệt.
Câu 3 - Trang 47: Tóm tắt những sự kiện chính trong đoạn trích.
Trả lời:
Những sự kiện chính trong đoạn trích "Những ngôi sao xa xôi" kể về cuộc sống chiến đấu của ba cô thanh niên xung phong – tổ trinh sát mặt đường – Phương Định, Nho và chị Thao. Họ sống trong một cái hang, trên cao điểm tại một vùng trọng điểm ở tuyến đường Trường Sơn những năm chống Mỹ. Công việc của ba cô gái ấy là quan sát máy bay địch ném bom, đo khối lượng đất đá để san lấp hố bom do địch gây ra, đánh dấu những quả bom chưa nổ và phá bom. Công việc nguy hiểm, luôn phải đối mặt với cái chết, nhưng cuộc sống của họ vẫn không mất đi niềm vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những giây phút thảnh thơi, thơ mộng. Tuy sống trong sự hiểm nguy luôn rình rập nhưng họ rất gắn bó, yêu thương nhau dù cho mỗi người một cá tính.
Câu 4 - Trang 47: Nhân vật chính trong truyện là những ai? Trình bày cảm nhận của em về nét chung khiến họ gắn bó với nhau như trong một gia đình và những nét riêng ở mỗi người.
Trả lời:
Nhân vật chính trong truyện là ba cô gái thanh niên xung phong ở một tổ trinh sát phá bom trên cao điểm.
- Điểm chung của 3 cô gái: Đều còn rất trẻ (dễ xúc động, hay mộng mơ, dễ vui mà cũng dễ trầm ngâm...,), đều có tinh thần trách nhiệm cao, dũng cảm làm nhiệm vụ. Không sợ hy sinh, luôn gắn bó với đồng đội.
- Nét riêng:
+ Phương Định: cô gái Hà Nội, nhạy cảm và hồn nhiên, thích mơ mộng, hay sống với những kỉ niệm của tuổi thiếu nữ vô tư về gia đình và thành phố.
+ Nho: xinh xắn, hồn nhiên kiểu trẻ thơ, trong chiến đấu thì rất nhanh gọn, dù bị thương nhưng không rên la, không muốn đồng đội lo lắng.
+ Chị Thao: tổ trưởng, từng trải, mơ ước có phần thiết thực hơn; cương quyết, táo bạo, bình tĩnh trong công việc, chị hát tệ nhưng thích chép lời bài hát.
Câu 5 - Trang 47: Hình ảnh “em gái tiền phương” trong bài thơ Lá đỏ và những nữ thanh niên xung phong trong truyện Những ngôi sao xa xôi gợi cho em suy nghĩ gì về tuổi trẻ Việt Nam trong những năm chiến tranh?
Trả lời:
- Đây là thế hệ đã chịu đựng nhiều gian khổ, mất mát, hi sinh, nhưng họ đã tự nguyện chấp nhận và gánh vác trách nhiệm lịch sử lớn lao của thế hệ mình, sẵn sàng cống hiến và hi sinh. Một thế hệ anh hùng.
- Họ cũng mang những phẩm chất, tính cách thật trong sáng, đáng yêu, có đời sống tâm hồn tình cảm cao đẹp, phong phú. Họ rất gắn bó với đồng đội và rất lạc quan.
- Tự hào, ngưỡng mộ, biết ơn lớp cha anh thuở ấy, thấy được trách nhiệm của tuổi trẻ ngày nay, sống xứng đáng với thế hệ đi trước, xứng đáng với tuổi trẻ đẹp đẽ của chính mình.