Rượu là một chất kích thích, khi uống rượu sẽ làm cho trí não con người cảm thấy thư thái, vui vẻ, lâng lâng sảng khoái, quên đi lo âu phiền muộn. Rượu vào lời ra, làm cho người ta hưng phấn, mạnh dạn, lì đòn không có cảm giác đau đớn, hay sợ hãi. Cũng chính vì thế mà người xưa trong thơ văn đều có nhắc đến rượu hay mượn rượu để giải sầu là điển hình trong các bộ phim, nhạc, kịch,…
Thức trắng đêm nay ta uống cạn chén sầu
Ta uống cạn chén này rượu ngấm tình đau
Hãy uống đi em mai đường đời đôi ngả
Ta uống cho say men rượu ngày chia ly …
Hay
Rượu ngon không có bạn hiền,
Không mua, không phải không tiền không mua.
Còn trời, còn nước, còn non.
Còn cô bán rượu anh còn say sưa
Chén rượu hương đưa say lại tỉnh
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn
Tửu phùng tri kỷ thiên bôi thiểu
Thoại bất đầu cơ bán cú đa
Bởi thế rượu ngày càng được “quảng bá” rộng rãi về lợi ích cũng như “hiệu quả” khi dùng. Cho nên người người uống rượu, nhà nhà uống rượu, buồn thì uống rượu, vui cũng uống rượu, không vui không buồn cũng uống rượu,… 1 2 3 dô, 1 2 3 uống. Do đó, Việt Nam nằm trong nhóm nước tiêu thụ đồ uống có cồn nhiều nhất thế giới và đứng đầu khu vực châu Á.
Nhưng khoa học đã chỉ ra rằng: Rượu có hại có sức khỏe con người. Cụ thể, rượu là nguyên nhân trực tiếp gây hơn 30 loại bệnh không lây nhiễm và gần 200 loại bệnh tật khác, đứng thứ ba trong số các nguyên nhân dẫn đến tử vong sớm và tàn tật trên toàn thế giới. Uống nhiều rượu làm cho con người mất kiểm soát, trí óc lơ mơ quay cuồng không tỉnh táo, nôn ói, đau đầu, đau cơ,… hậu quả lâu dài sẽ tổn thương não, tim, gan, thận, dạ dày,… nói chung “lục phủ ngũ tạng” đều bị ảnh hưởng. Uống rượu trong thời gian dài sẽ gây loãng máu, nói sảng, mất trí nhớ, cao huyết áp và xơ vỡ động mạch dẫn đến tai biến, đột quỵ.
Rượu là chất gây nghiện, khó bỏ. Uống rượu thường xuyên trong thời kỳ thai nghén sẽ gây tác hại cho cả mẹ và con. Uống nhiều rượu trong khi mang thai có thể gây đẻ non hoặc sinh ra có hội chứng tăng trưởng chậm trước và sau khi sinh, và có các vấn đề về sức khoẻ tâm thần.
Tóm lại, “Nam vô tửu như kỳ vô phong” hay “Nam hữu tửu như kỳ hữu phong” là một quan niệm sai lầm, gây ảnh hưởng đến con người và xã hội. Vì thế, người xưa cũng có câu đối lại rằng: “Tửu nhập tâm như hổ nhập lâm, như cẩu cuồng tại thị”. Con người khi say rượu thì không còn biết gì nữa như mãnh hổ vào rừng, như con chó điên ngoài chợ gặp ai cắn nấy. Ngày nay, các vụ đâm chém, hiếp dâm hay tai nạn do rượu gây ra để lại hậu quả thật đau lòng, là gánh nặng cho gia đình và xã hội.